Atrakcje
Szlak żółty - wokół Kielc
Trasa szlaku:
Al. Na Stadion, tereny narciarskie na G. Pierścienicy (szlak spacerowy niebieski w lesie przy dolnej stacji wyciągu) – pomnik pomordowanych w czasie II wojny światowej – G. Pierścienica (szlak niebieski) – rezerwat „Biesak-Białogon” – ul. Chorzowska – Kielce-Słowik PKP, MPK ul. Krakowska – ul. Zalesie – ul. Laskowa – ul. Garbarska – ul. Zagórska – ul. Łopuszniańska – ul. Machałowej – ul. Dobromyśl, rzeka Bobrza – ul. Młyńska – ul. Pietraszki – ul. Wł. Dzikowskiego – ul. Grabinów (szlak czerwony) – ul. Bernardyńska – ul. Gwarków – ul. Piekoszowska – ul. Kazimierza Wlk. – rezerwat „Ślichowice” – ul. Długa – ul. Skrajna – ul. 1-go Maja – ul. Hubalczyków – ul. Gruchawka – rezerwat „Sufraganiec” – Osiedle Dąbrowa – ul. Warszawska – ul. Barczańska – Dąbrowa – Masłów – Świnia Góra (Ogrody Działkowe im. S. Żeromskiego) – ul. Ciekocka – ul. Domaszowska – ul. G. Morcinka – ul. Sandomierska – ul. Wydryńska – ul. Zagórska – ul. Rumiankowa (szlak spacerowy zielony) – Bukówka ul. Wojska Polskiego – pętla MPK – stok narciarski na G. Telegraf – ul. Weterynaryjna – ul. ks. P. Ściegiennego – ul. Obrzeżna – szlak spacerowy niebieski przy dolnej stacji wyciągu narciarskiego – ok. 59 km
Szlak ze względu na swą długość warto podzielić na mniejsze odcinki. Dojazd do miejsca startu i powrotu z poszczególnych etapów ułatwią nam autobusy MPK.
- Odcinek I – długość ok. 8,5 km
Początek szlaku niebieskiego przy terenach narciarskich – Kielce Słowik; PKP, MPK nr 19,27, 29, 31. - Odcinek II – długość ok. 14,0 km
Kielce Słowik – Osiedle Ślichowice; MPK nr 3, 8,15, 23, 27, 29, 45, 46, 47, 102, 105, 108 (pętla autobusowa w pobliżu zach. części rezerwatu „Ślichowice”) - Odcinek III – długość ok. 6,0 km
Osiedle Ślichowice – Gruchawka, MPK nr 17. - Odcinek IV – długość ok. 8,5 km
Gruchawka – Os. Dąbrowa; MPK nr 15, 33, 103, 104, 111 - Odcinek V – długość ok. 10,0 km
Os. Dąbrowa – ul. Sandomierska; MPK nr 10, 14, 43, 47, 106. - Odcinek VI – długość ok. 9,0 km
Ul. Sandomierska – ul. ks. P. Ściegiennego; MPK – Dyminy Lecznica – linie nr 2, 27, 29, 30, 40, 45. - Odcinek VII – długość ok. 3,0 km
Ul. ks. P. Ściegiennego – początek szlaku niebieskiego (w pobliżu na ul. Aleja na Stadion – końcowy przystanek MPK nr 4, 103, 107).
Szczegóły:
Od połączenia szlaków idziemy w kierunku wschodnim do skrzyżowania. (Widoczne są tu ustawione w okresie międzywojennym, dziś odnowione kamienne tablice z patriotycznymi napisami).
Kierujemy się tu w lewo i podchodzimy częściowo po schodach do pomnika poświęconego rozstrzelanym Polakom w latach 1940-44. (Stoi on w miejscu gdzie 12.06.1940 r. odbyła się pierwsza egzekucja w ramach tzw. akcji AB, która miała na celu eksterminację polskiej inteligencji).
Wędrując wyraźną dróżką w górę wychodzimy z lasu nad górną stacją wyciągu narciarskiego. (Z polany na wierzchołku stoku narciarskiego rozciąga się malowniczy widok na miasto, jak też okalające go od północy pasma wzniesień Gór Świętokrzyskich).
Z grzbietu schodzimy w dół i wraz ze spotkanymi tu znakami niebieskiego szlaku turystycznego Chęciny – Łagów zaczynamy kierując się w prawo skos podchodzić na szczyt G. Pierścienicy, z niego w prawo grzbietem do wyraźnego obniżenia z kapliczką (po prawej). Opuszczamy szlak niebieski, który skręca tu w lewo i kierujemy się w prawo skos w dół. Następnie szeroką drogą lekko w dół i opuszczamy ją gdy w lewo odchodzi wyraźna dróżka. Nią wchodzimy w wykop przez, który prowadziła droga do kamieniołomu i zatrzymujemy się nad zalanym wodą wyrobiskiem rezerwatu „Biesak – Białogon”.
Rezerwat przyrody nieożywionej o powierzchni 13,08 ha, utworzony w 1981 r., obejmuje ochroną częściową wychodnie skał w dawnym kamieniołomie, wraz z otaczającym go terenem leśnym. W odkrywce odsłaniają się skały dolnego kambru (mułowce i piaskowce) oraz ordowiku dolnego (piaskowce z wkładkami iłów i mułowców). W osadach ordowickich znajduje się warstewka bentonitu ‒ skały powstającej w morzu z osadów pochodzenia wulkanicznego. Świadczy ona o czynnych wulkanach w ówczesnym czasie na terenie Gór Świętokrzyskich. Mamy tu także zapis najstarszych w regionie kaledońskich ruchów górotwórczych (500-400 mln lat temu), których następstwem jest anormalne zaleganie skał kambru (starszych) na skałach ordowiku (młodszych). To właśnie one doprowadziły do wydźwignięcia, a następnie nasunięcia utworów kambryjskich na ordowickie. Ponadto w skałach możemy zaobserwować szereg zjawisk tektonicznych, m.in. złożony system uskoków pionowych i poziomych, liczne lustra tektoniczne z rysami wskazującymi kierunek ruchu warstw skalnych. Warto zaznaczyć że można tu zobaczyć najstarsze w Górach Świętokrzyskich skały, których wiek przekracza 500 mln lat. Z wykopu podchodzimy w górę na płd. skarpę skąd wyraźną drogą kierujemy się w dół.
Po kilkuset metrach skręcamy leśną przecinką w lewo. Przecinając lokalne garby i utrzymując ogólnie kierunek płd. osiągamy przełęcz gdzie spotykamy znaki szlaku niebieskiego Chęciny – Łagów. Wspólnie z nimi schodzimy do ul. Chorzowskiej. Nią w prawo, przecinamy tory kolejowe (przystanek PKP Kielce – Słowik) i dochodzimy do ul. Krakowskiej, którą w lewo mijając pomnik upamiętniający 10 zakładników rozstrzelanych przez Niemców w dn. 24.10.1943 r. (przystanki PKS i MPK) dochodzimy do mostu na rzece Bobrzy, która tworzy tu malowniczy przełom.
(W Górach Świętokrzyskich rzeki nie płyną często zgodnie z układem pasm (ogólna linia wschód-zachód), a zmieniając swój bieg na kierunek północny lub południowy „przełamują” się przez grzbiety górskie. Najczęściej przebiegają nimi naturalne granice między poszczególnymi pasmami. Tu przełom oddziela pasma: Zgórskich Gór od Posłowickiego. Wykorzystując obniżenie poprowadzono tędy linie komunikacyjne: kolejową (1885 r.) z Dęblina do Dąbrowy Górniczej (obecnie także z Warszawy do Krakowa) i drogową (1835 r.) z Krakowa do Warszawy. Być może miejscowa nazwa odnosi się do Jana Słowika, który nad rzeką Bobrzą wybudował na przełomie XVI i XVII w. kuźnicę żelaza. Z czasem osada stała się popularnym letniskiem dla Kielczan. Dziś znajduje się tu zespół obiektów sportowych klubu „Stella” (m.in. tory łucznicze, hala sportowa, hotel).
Tuż za mostem skręcamy w prawo w ul. Zalesie, którą opuszczamy na zakręcie idąc dalej prosto ul. Laskową do ul. Garbarskiej. Nią w lewo, krótko ze znakami szlaku czerwonego Chęciny – Kielce Karczówka do ul. Zgórskiej. Wędrując nią podziwiamy malownicze widoki na miasto i pasma Gór Świętokrzyskich. Po osiągnięciu zwartej zabudowy skręcamy w prawo skos, przecinamy ul. Łopuszniańską (obok przystanek MPK nr 28 i 39) i polną drogą dochodzimy do ul. Machałowej, którą w prawo mijamy w pewnym oddaleniu po prawej dąb – pomnik przyrody i dochodzimy do torów kolejowych. Tuż przed nimi, przy pomnikowym dębie skręcamy w lewo podchodząc na lokalny grzbiet (z lewej widoczny następny pomnikowy dąb). Schodzimy w dół, przecinamy ul. Janowską i dalej wzdłuż torów aż do przejazdu z tunelem. Nim na drugą stronę i ulicą Nałęczów do ul. Dobromyśl. (Tu z prawej końcowy przystanek MPK nr 1 i park, w którym znajdują się pomnikowe drzewa: 21 dębów bezszypułkowych o obwodach pni 184-318 cm, 3 lipy drobnolistne o obwodzie pni 174-333 cm, 2 klony pospolite o obw. pni 207 i 250 m i jesion wyniosły o obwodzie pnia 230 cm, w wieku 70-90 lat).
Ulicą Dobromyśl idziemy w lewo i przy ostatnich zabudowaniach skręcamy w prawo do kładki na Bobrzy. Przekraczamy rzekę i zaczynamy podchodzić na lokalny grzbiet Jankowej Góry, przed którym szerokim traktem w prawo po wyjściu z lasu przechodzi on w ul. Młyńską. Idąc nią mijamy z lewej ciekawą kapliczkę z figurą św. Jana Nepomucena i dochodzimy do ul. Pietraszki, którą w prawo po przecięciu rzeki Sufraganiec skręcamy w lewo i ul. Wł. Dzikowskiego, a następnie ul. Grabinów (w końcowym jej odcinku znaki szlaku czerwonego) dochodzimy, mijając pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej do przełęczy między górami: Karczówką, a Grabiną. Opuszczając szlak czerwony kierujemy się prosto i ul. Bernardyńską dochodzimy do ul. Gwarków. Nią w lewo do ul. Piekoszowskiej, którą następnie w lewo dochodzimy do ul. Kazimierza Wielkiego. Idąc nią dotrzemy do punktu wypoczynkowego przy rezerwacie „Ślichowice”.
W rezerwacie przyrody nieożywionej o powierzchni 0,55 ha, utworzonym w 1952 r. ochroną objęto „podręcznikowe” formy plastycznego fałdowania warstw skalnych. Pod wpływem czerpiących energię z wnętrza ziemi sił tektonicznych, pierwotnie poziome warstwy skalne zmieniły swe położenie. Ewenementem jest bardzo rzadko spotykany fałd leżący (obalony) ‒ jedyne takie okazałe i tak dobrze widoczne odsłonięcie tego typu w Polsce. Znajduje się ono w zachodniej ścianie chronionej grzędy skalnej o szerokości 15-25 m, długości 130 m i wysokości do 30 m. Na lewo od fałdu leżącego warstwy skał stoją prawie pionowo, w dolnej części podginają się pod niego a w górnej okrywają go. Obserwując fałd możemy przekonać się, że w twardych i kruchych skałach możliwe są odkształcenia plastyczne, także bez przerwania ich warstw. Odsłonięcie to ma wybitne walory dydaktyczne, stąd jego fotografie i opisy spotykamy w wielu podręcznikach szkolnych i akademickich. Pierwszym geologiem który przedstawił wartości naukowe tego miejsca był Jan Czarnocki (1889-1951), stąd też rezerwat nosi jego imię. Warto podkreślić że ochroną objęto także ciekawą roślinność zielną i krzewiastą porastającą naturalną część Góry Ślichowickiej (303 m n.p.m.). Malowniczą scenerię skalną możemy obserwować z punktów widokowych ścieżki edukacyjnej (tablice informacyjne), także po zmroku ‒ ściany rezerwatu są podświetlone.
Ze skalnego grzbietu schodzimy w kier. płn. i przed torami kolejowymi kierujemy się w prawo do kładki przez, którą dochodzimy do ulicy Długiej. Nią w prawo dochodzimy do skrzyżowania, a następnie w lewo w ul. Średnią. Nią do ul. Skrajnej, którą w prawo przecinając ul. 1-go Maja wchodzimy w ul. Hubalczyków. Po przecięciu ulicy Łódzkiej dochodzimy do lasu przed, którym w lewo mijając budynki Nadleśnictwa Kielce i Zespołu Parków Krajobrazowych Gór Świętokrzyskich i Ponidzia, podziwiając rozległe widoki dochodzimy do osiedla Łazy. Schodzimy brzegiem lasu i ok. 50 m przed strumieniem skręcamy w las wyraźną drogą. Utrzymując kierunek marszu wśród pięknego drzewostanu osiągamy asfaltową drogę (ul. Hubalczyków), którą w lewo przekraczamy strumień Sufragańczyk i na skrzyżowaniu (z lewej widać pomnikowy dąb rosnący na posesji Gruchawka 3 o obwodzie pnia 530 cm, wysokości 25 m, w wieku ok. 150 lat) idziemy prosto ul. Gruchawka. Dochodzimy do brzegu lasu gdzie po prawej kapliczka upamiętniająca wymarsz oddziałów Armii Krajowej na pomoc walczącej Warszawie w sierpniu 1944 roku. Przy widocznej leśniczówce zaczyna się ścieżka edukacyjna w rezerwacie „Sufraganiec”. Rezerwat leśny „Sufraganiec” utworzono w 1961 roku na powierzchni 17,31 ha. Ochroną objęto fragment lasu mieszanego o charakterze naturalnym z udziałem: jodły, dębu, sosny, klonu, jaworu i grabu w wieku do 200 lat. Zwraca uwagę bogaty podrost, podszyt i runo.
Mijając z lewej leśniczówkę i tablice przystanków na ścieżce edukacyjnej dochodzimy do wiaty z wydzielonym miejscem na ognisko. Tu skręcamy w prawo i wśród okazałych drzew dochodzimy do torów kolejowych, wzdłuż których krótko w prawo do przepustu, którym przepływa potok Sufragańczyk. Przechodzimy pod torami za którymi w lewo skos leśną dróżką dochodzimy do utwardzonego traktu, którym w prawo po osiągnięciu asfaltowej drogi Kielce – Zagnańsk krótko w lewo i zaraz w prawo w szeroką drogę, którą do brzegu lasu przy Osiedlu Dąbrowa. Opuszczając szlak możemy wędrując w dotychczasowym kierunku dojść do przystanków MPK. Kontynuując wędrówkę idziemy w lewo skos (w górę) do przecinki pod linią wysokiego napięcia. Wzdłuż niej wchodzimy na grzbiet G. Wierzejskiej. Skręcając drogą prowadzącą wzdłuż niego w prawo i następnie trawersując go od płn. schodzimy do Doliny Silnicy. Przekraczamy ją i osiągamy drogę asfaltową nr 73 w Dąbrowie. Przechodzimy na drugą stronę i idziemy w prawo, mijamy przystanek MPK za którym w lewo przecinamy ul. Barczańską wchodząc w las. Zaraz skręcamy w prawo i idziemy równolegle do ulicy drogą leśną do brzegu lasu. Tu skręcamy w lewo i idąc drogą w górę dochodzimy do narożnika lasu, gdzie spotkanym tu szlakiem pieszym czerwonym z Kuźniak do Gołoszyc wędrujemy w prawo do drogi asfaltowej. Tu opuszczamy znaki czerwone i schodzimy nią w dół. Naprzeciw gospodarstwa nr 12 opuszczamy ją skręcając w lewo w polną drogę. Podziwiając piękne krajobrazy dochodzimy do utwardzonego traktu, którym w prawo do początku wsi Masłów. Przecinamy główną trasę, mijamy ogródki działkowe i osiągamy drogę asfaltową. Tu w prawo skos osiągamy szczyt Świniej Góry nad wyrobiskiem kamieniołomu (widoki). Utrzymując kierunek dochodzimy do ogrodzenia ogrodów działkowych gdzie w prawo dochodzimy w pobliże ul. Radomskiej. Dalej wzdłuż ogrodzenia w kierunku płd. a następnie ulicą G. Morcinka dochodzimy do ul. Świętokrzyskiej. Mijając XIX wieczną kaplicę przechodzimy pod wiaduktem trasy S 74 (Domaszowice), za którym w prawo do ul. Morcinka. Nią w lewo do ul. Sandomierskiej, która w lewo i zaraz w prawo do ul. Wydryńskiej. Nią w lewo do końca, gdzie w prawo polną drogą do ul. Zagórskiej, którą do widocznej z prawej drewnianego kościoła w Kielcach Zagórzu. (Kaplica została wzniesiona w 1865 r. i rozbudowana w II poł. XX wieku).
Od kaplicy kierujemy się w górę i polną drogą dochodzimy do Osiedla Ostra Górka przez które wspólnie za znakami zielonymi do pętli autobusów przy ul. Wojska Polskiego.
Od pętli idziemy wspólnie ze znakami niebieskimi szlaku Chęciny – Łagów na lokalny grzbiet, którym w prawo w miejscu gdzie szlak niebieski skręca w lewo idziemy dalej prosto. Przecinamy stok narciarski na G. Telegraf (warto podejść nim na grzbiet z którego rozciągają się rozległe malownicze widoki) i tuż przed asfaltową ulicą ks. J. Popiełuszki skręcamy w lewo, ponownie w las. Wspólnie ze znakami szlaku niebieskiego, żółtego spacerowego i konnego (pomarańczowa kula w białym prostokącie) przechodzimy na południowe zbocza masywu Telegrafu. Tu kierujemy się w prawo i ul. Weterynaryjną dochodzimy do ul. ks. Piotra Ściegiennego (z lewej Ośrodek Jeździecki MAAG), przechodzimy po zebrach i kierujemy się w prawo do odchodzącej w lewo drogi asfaltowej. Nią w lewo ponownie w las. Za mostkiem schodzimy z niej w prawo skos i leśnymi duktami dochodzimy do ul. Obrzeźnej. Idziemy nią prosto, opuszczając szlak niebieski, dochodzimy do ulicy Aleja na Stadion. Mijamy z prawej przystanek MPK i wchodzimy ścieżką w las.
Gdy osiągniemy szeroką aleję (dawny tor wyścigów konnych) skręcamy w lewo i ścieżką wędrujemy do terenów narciarskich na Pierścienicy, gdzie dochodzi niebieski szlak spacerowy, którym możemy wrócić do centrum Kielc.
Powrót